Verantwoording algemeen
Algemeen
VLPA
Verzamel alle informatie over middeleninname en beschrijf zo goed mogelijk het symptomencomplex, het toxidroom. Dit kan richtinggevend zijn voor het type intoxicatie.
Denk aan het maken van een 12-afleidingen ECG en het bepalen van het bloedglucose gehalte. Ernstige onrust kan een symptoom van een ernstige intoxicatie zijn met een risicovol beloop.
Bij intoxicatie gassen/dampen is het uitkleden bedoeld om uitdampen te stimuleren.
Bij een CO-intoxicatie is de pulse-oximeter onbetrouwbaar. Hyperbare zuurstoftherapie wordt overwogen bij patiënten die comateus zijn (geweest) en bij een zwangere patiënt met klachten. Bij verdenking cyanide intoxicatie overweeg het geven van hydroxocobalamine (met inzet MMT). Een CO-meter wordt aanbevolen voor iedere ambulance-eenheid.
De Red Alert app van het Trimbos-instituut geeft een melding (red alert) bij het signaleren van vervuilde drugs die een acuut gevaar vormen voor de volksgezondheid.
(Auto)intoxicatie met natriumnitriet of natriumazide
- Natriumnitriet – NaNO2 (synoniem "middel X")
Is het natriumzout van salpeterigzuur en wordt als conserveermiddel (E250) gebruikt in de vlees- en visindustrie. Het is daarom gemakkelijk verkrijgbaar. Bij 1-2 gram treden ernstige symptomen op, geschatte lethale dosis is 4 gram. Het nitriet zorgt voor gladde spiercelrelaxatie (sterke arteriële en veneuze vasodilatatie) met ernstige hypotensie met reflextachycardie als gevolg. Tevens geeft het een methemoglobinemie (MHb). MHb kan geen zuurstof binden waardoor weefselhypoxie optreedt.
Behandeling met het antidotum methyleenblauw i.v. kan door het MMT worden gestart.
Secundaire besmetting: er is geen risico op secundaire besmetting van omstanders en hulpverleners.
- Natriumazide – NaN3
Wordt toegevoegd aan voertuig-airbags, waardoor het relatief gemakkelijk te verkrijgen is. Remt de oxidatieve fosforylering door onomkeerbaar te binden aan de haem co-factor van het cytochroom-c-oxidase eiwitcomplex, op vergelijkbare wijze als cyanide. Na inname van een hoge dosis, zoals bij een tentamen suïcide, treden effecten doorgaans binnen een uur op. In poedervorm kan er na inname residu aangetroffen worden op de mondhoeken.
Er is geen behandeling bekend bij een intoxicatie met een natriumazide waarvan de effectiviteit eenduidig is aangetoond.
Secundaire besmetting: de risico's voor secundaire besmetting bij de behandeling van een patiënt die natriumazide heeft ingenomen zijn zeer beperkt. Na inname van natriumazide wordt door contact met water in de maag het gas hydrazinezuur gevormd. Kleine hoeveelheden van dit gas kunnen met oprispingen vrijkomen of in de uitademingslucht aanwezig zijn. Dit is echter te weinig om een serieuze intoxicatie bij de hulpverlener of omstanders te veroorzaken. Uitgebreide PBM zoals adembescherming zijn niet nodig.
Expert opinion
-Bronnen
- Bakker, C., van Beek, P., Boer, G., Dankier, F., Duyvis, M., Kemmeren, M., . . . Hendriks, A. (2019, 01). Handreiking Decontaminatie, Werkversie 1.1. Instituut Fysieke Veiligheid (IFV). Opgehaald op 1 oktober 2022 van https://nipv.nl/wp-content/uploads/2022/04/201901-IFV-Handreiking-Decontaminatie-Werkversie-1_1.pdf
- De Groot, R., Van Zoelen, G., Leenders, M., Van Riel, A., De Vries, I., & De Lange, D. (2021, 04 03). Is secondary chemical exposure of hospital personnel of clinical importance? 2021, Volume 59-Issue 4, 269-278. Clinical Toxicology. doi:10.1080/15563650.2020.1860216
- Kramers, C., Tuut, M., Van Leeuwen, H., Dekker, D., Van Dijken, G., Benedictus, J., . . . Mertens zur Borg, I. (2017, 12 18). Richtlijn Intoxicaties: eerste opvang in het ziekenhuis. Nederlandse Internisten Vereniging. Opgehaald op 1 oktober 2022 van https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/intoxicaties_eerste_opvang_in_het_ziekenhuis/startpagina_intoxicaties.html
- Nederlandse Internisten Vereniging (2017). Het Acute Boekje. Opgehaald op 1 oktober 2022 van https://www.hetacuteboekje.nl/index
- NVIC Achtergronddocument-Decontaminatie van de huid en secundaire blootstelling van hulpverleners in het ziekenhuis.(2021, 05). Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum; UMC Utrecht. Opgehaald op 1 oktober 2022 van https://Achtergronddocument-Decontaminatie-van-de-huid-en-secundaire-blootstelling-van-hulpverleners.pdf
- NVIC-Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum, UMC Utrecht. (sd). Opgehaald van https://www.vergiftigingen.info
- Red Alert: melding bij gevaarlijke drugs. (2016, 08 16). Trimbos Instituut, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Opgehaald op 1 oktober 2022 van https://www.trimbos.nl/aanbod/interventies/red-alert/
- Van Beusekom, K., & De Vogel, W. (2022, 09). Natriumnitriet intoxicatie: 'Stay and play' of 'Scoop and run'? jaargang 43, september 2022, 26-29. SDU Uitgevers; Vakblad V&VN Ambulancezorg.